Thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng ngày càng có nhiều người sử dụng thuốc Đông y. Sự quay trở về với phương pháp truyền thống này xuất phát từ sự bất lực của thuốc tân dược và y học hiện đại đối với một số bệnh lý. Bên cạnh đó, xu thế dùng thuốc Đông y cũng xuất phát từ quan niệm Thuốc đông y là lành tính. Trong thực tế, thuốc Đông y có lành tính như người ta vẫn nghĩ?
 |
| Xu thế sử dụng Thuốc đông y ngày càng phát triển |
Theo Bác sỹ Phạm Huy Thông, Phó Giám đốc Trung tâm Dị ứng miễn dịch lâm sàng Bệnh viện Bạch Mai, tuần nào cũng có vài ba ca dị ứng do tùy ý sử dụng thuốc Đông Y phải nhập viện. Như vậy thuốc Đông y liệu có lành tính như người ta vẫn nghĩ?
Về bản chất, thuốc Đông y là lành tính. Tuy nhiên ở Việt Nam, việc sử dụng Thuốc Đông y tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Dưới đây là 3 nguy cơ lớn nhất khi dùng thuốc Đông y.
1. Dược liệu có chất lượng kém
Trên 70% dược liệu sử dụng tại Việt nam có nguồn gốc từ Trung Quốc. Trong số đó nhiều dược liệu khi về Việt Nam chỉ còn là "rác dược liệu" bởi vì hoạt chất đã được chiết tách từ bên Trung Quốc. Theo Giáo sư Phạm Thanh Kỳ, nguyên Hiệu trưởng trường Đại học Dược Hà Nội: "Hiện đang có tình trạng "siêu tách chiết" hoạt chất dược liệu từ Trung Quốc. Ví dụ, tách hoạt chất từ cam thảo làm thuốc viên chữa ho, tách chiết màu từ hồng hoa hay tách hoạt chất từ đan sậm, tam thất làm thuốc viên điều trị huyết áp, dự phòng đau thắt ngực, giảm béo,....Nhiều dược liệu (nhất là dược liệu nhập lậu) về Việt Nam chỉ còn là rác".
2. Dược liệu bẩn hoặc sử dụng chất bảo quản độc hại
Để kéo dài hạn dùng của dược liệu, người ta phải tìm cách để bảo quản, một trong số đó là sử dụng các chất bảo quản. Hiện nay tình trạng sử dụng chất bảo quản sai quy định, sử dụng chất cấm để bảo quản dược liệu là khá phổ biến. Nhiều dược liệu có hàm lượng lưu huỳnh vượt mức cho phép. Một số dược liệu như tam thất được đánh bóng bằng hợp chất của chì, thậm chí găm chì vào dược liệu để ăn gian trọng lượng nhằm mục đích kiếm lời. Chi tử, một loại dược liệu khá phổ biến cũng từng bị phát hiện có chứa Rhodamine B, một chất hóa học thường dùng để nhuộm quần áo, và là chất cấm tuyệt đối trong thực phẩm và thuốc vì rất độc hại.
Nước ta là nước nhiệt đới nóng ẩm, mưa nhiều. Các dược liệu có nguồn gốc từ cây cỏ, động vật rất dễ bị ẩm mốc, mối mọt. Các cơ quan quản lý từng phát hiện một số cơ sở kinh doanh sử dụng thuốc diệt kiến, thuốc diệt bọ và chống ẩm mốc (là những chất cấm) để phun trực tiếp lên dược liệu.
Bên cạnh việc sử dụng chất bảo quản sai quy định gây độc hại, tình trạng dược liệu "bẩn" cũng không phải hiếm gặp. Nhiều mẫu dược liệu qua kiểm nghiệm cho thấy dư lượng chất bảo vệ thực vật (thuốc trừ sâu bọ, thuốc diệt cỏ) cao gấp nhiều lần cho phép.
3. Lang băm ở Việt nam nhiều vô số kể
Hiện nay, Chưa bao giờ thấy số lượng "lương y", "nhà thuốc gia truyền" nhiều như thế. Tất nhiên vẫn có những cơ sở tử tế, có uy tín, còn lại đại đa số là lừa đảo. Các lang băm không có nền tảng về Y học cổ truyền và Đông dược. Đa số chỉ là học mót các bài thuốc ở đâu đó rồi hành nghể trái phép kiểu kinh doanh online. Nhiều người tin theo để rồi tiền mất, tật mang.
4. Thuốc đông y trộn tân dược
Phổ biến nhất là tình trạng trộn các thuốc Corticoid vào thuốc đông y để lừa bịp người bệnh. Gắn mác thuốc đông y nhưng thực ra là lá lảu vớ vẩn trộn với bột Corticoid. Bản chất các thuốc Corticoid có tác dụng chống viêm, chống dị ứng mạnh nên làm giảm triệu chứng bệnh rất nhanh. Một số bệnh có triệu chứng đáp ứng tốt với Corticoid có thể kể tới như Viêm đau xương khớp, Dị ứng, ngứa, các bệnh lý tự miễn,....Corticoid còn có tác dụng giữ nước, tạo cảm giác ăn ngon miệng nên còn được trộn vào thuốc tăng cân. Tuy nhiên nhóm thuốc này có tác dụng phụ nhiều vô kể. Nhiều người do dùng thuốc Đông y trộn Corticoid mà bị suy thận, suy đa tạng vô phương cứu chữa.
Thuốc đông y hay tân dược đều có những ưu, nhược điểm riêng. Không phải cứ tân dược là xấu, là độc và không phải cứ Thuốc đông y là tốt, là lành. Trong nhiều trường hợp sử dụng thuốc Đông y rất tốt, rất phù hợp. Tuy nhiên vì những lý do đã trình bày ở trên, khi sử dụng thuốc Đông y cần hết sức thận trọng.
